Scheiding kosten, waar moet ik rekening mee houden?
Veel mensen hebben werkelijk geen idee waar ze rekening mee moeten houden met betrekking tot de kosten van een scheiding en de keuzemogelijkheden die ze hierin hebben. Dat is uiteraard logisch omdat dit een procedure is die (gelukkig) niet dagelijks doorlopen moet worden. Dit artikel biedt meer inzicht in de kosten van een scheidingsprocedure. Op basis van deze tekst kunnen er overwogen keuzes gemaakt worden welke procedure het best past bij een situatie en wat de kosten hiervan zijn.
De keuze om te gaan scheiden, heeft vaak ingrijpende gevolgen op iemands leven. Een scheiding heeft niet alleen betrekking op de toekomst, maar heeft voor veel mensen ook veel financiële consequenties. Niet alleen de bezittingen en schulden moeten worden verdeeld, maar ook aan het scheidingsproces zelf hangt een prijskaartje die behoorlijk flink kan zijn. In sommige gevallen kan een vermogen dat jarenlang met zorg en discipline bij elkaar is gespaard, volledig opgaan door de keuze om te scheiden.
De kosten van een scheiding hangen af van de volgende factoren:
- De relatie tussen de scheidende partners met betrekking tot het maken van afspraken.
- Het moment waarop er gebruik gemaakt wordt van juridische begeleiding.
- De mogelijkheid om digitale voorzieningen te gebruiken.
- Het inkomen van de scheidende partners.
- De tijdsdruk gedurende het proces.
- De prijsstelling van de gebruikte juridische ondersteuning.
Waaruit bestaan de vaste kosten van een echtscheiding?
De kosten van een echtscheiding kunnen worden onderverdeeld in vaste kosten en variabele kosten. Onder de vaste kosten vallen de griffierechten van de rechtbank. Dit zijn kosten die ieder scheidend stel zal treffen omdat dit de instantie is die een huwelijk zal ontbinden. Naast deze griffierechten zullen er kosten gemaakt worden voor de inschrijving van de echtscheiding in de registers van de burgerlijke stand. Met deze handeling zal de echtscheiding officieel een feit zijn.
Het is in Nederland wettelijk vastgelegd dat alleen een echtscheidingsadvocaat het echtscheidingsverzoek bij een rechtbank mag indienen en dat deze persoon ook zorgt voor de eerder genoemde inschrijving. Ook deze kosten voor juridische ondersteuning vallen onder de vaste kosten van een echtscheiding.
Variabele kosten bij een echtscheiding
Er zijn ook kosten voor juridische ondersteuning die een variabel karakter hebben. Een scheidend stel heeft immers een aantal keuzemogelijkheden met betrekking tot de invulling van deze kostenpost. Deze keuze is echter niet volledig vrij, aangezien de ontstane situatie hierin vaak bepalend is.
De variabele kosten bij een echtscheiding hebben vooral betrekking op de intensiteit van de juridische ondersteuning waar gebruik van wordt gedurende het scheidingsproces. De stelregel is in dit opzicht eenvoudig: hoe meer (uren) gebruik wordt gemaakt van juridische hulp, hoe duurder een scheidingsproces kan uitvallen.
Zoals aangegeven is dit situatieafhankelijk. Op het moment dat een echtscheiding een ingewikkeld karakter heeft, zullen de partners ervoor moeten kiezen meer gebruik te maken van juridische hulp. Bij een echtscheiding waarbij geen gecompliceerde situatie is ontstaan en waarbij de afhandeling dus eenvoudig is, kunnen de scheidende partners aanzienlijk besparen op de kosten.
Wanneer sprake van een kostbare scheiding?
Er zijn situaties waarbij de kosten voor een scheiding erg hoog kunnen oplopen. Het meest bekende voorbeeld hiervan is de “vechtscheiding” waarbij een situatie is ontstaan dat de partners als strijdende partijen tegenover elkaar zijn komen te staan. In dat geval zullen de partners zich wenden tot een individuele familierechtadvocaat om hun belangen te laten behartigen. Deze advocaten zullen samen tot overeenstemming moeten komen om de scheidingsprocedure te kunnen voltooien. In het ergste geval zal de rechter ook hier een oordeel in moeten vormen en wordt de echtscheiding extra kostbaar.
Een andere extreme situatie is een eenzijdige aanvraag van een scheiding. In dit geval wordt de scheidingsaanvraag door slechts één van de partners ingediend. Dit kan zijn omdat de andere partner het niet eens is met dit verzoek, bij extreme conflicten of als de andere partner buiten beeld is. Bij het eenzijdig aanvragen wordt de rechter al direct bij de start van het proces betrokkenen en vormt dit het begin van een lange en vooral kostbare procedure.
Om de bovenstaande situaties te visualiseren, is het goed om te weten dat een gemiddelde echtscheidingsadvocaat al een uurtarief heeft van rond de € 100, - per uur. Vaak moeten daar de kantoorkosten en de BTW nog bij worden opgeteld.
Besparen op advocaatkosten bij scheiding?
De keuze voor een gezamenlijke echtscheidingsadvocaat of mediator is uiteraard een uitstekende manier om te besparen op de advocaatkosten bij een scheiding. De scheidende partners kunnen dan samen gebruik maken van de juridische input.
Dit is alleen een optie als de partijen nog in staat zijn om samen de benodigde afspraken te maken en overeenkomsten te sluiten die van belang zijn in het echtscheidingsproces. De juridische ondersteuning zal immers op een andere manier ingevuld worden dan bij de eerder genoemde situaties waarbij er gebruik wordt gemaakt van afzonderlijke vertegenwoordiging. De gezamenlijke echtscheidingsadvocaat of mediator vervult de rol van een onafhankelijke en begeleidende gesprekspartner. Deze persoon zal begeleiding bieden in een echtscheidingsproces en is beschikbaar voor iedere praktische vraag over dit onderwerp.
Het is wel goed om te realiseren dat een procedure waarbij gebruik wordt gemaakt van een gezamenlijke echtscheidingsadvocaat of mediator onmiddellijk gestaakt zal worden als een van de partners geen vertrouwen meer heeft in de goede afloop of in het neutrale karakter van de juridische hulp. In dat geval zullen de partijen toch op zoek moeten naar individuele juridische steun en zullen de kosten voor de gezamenlijke juridische hulp voor niets zijn uitgegeven.
Hoe de kosten bij scheiding laag gehouden kunnen worden
De voordeligste manier van scheiden is het online scheiden. Bij deze vorm van scheiden wordt de juridische ondersteuning (en de bijbehorende kosten) beperkt tot het absolute minimum. de partners moeten zelfstandig alle voorbereidingen uitvoeren die nodig zijn voor het indienen van een scheiding bij een rechtbank. Dit betekent wel dat de scheidende partners vrijwel volledig op zichzelf zijn aangewezen met betrekking tot de informatievoorziening en de vormgeving van de juridische stukken die nodig zijn om de aanvraag voor een echtscheiding bij de rechtbank in te dienen.
Desondanks wordt het online scheiden gezien als een zeer praktische vorm van echtscheiding als de partners zelf nog “on speaking terms” zijn en gezamenlijk dit proces kunnen volbrengen.
De platformen die mogelijkheden voor het online scheiden aanbieden, zijn primair te gebruiken voor gangbare en niet te ingewikkelde rechtszaken. De kennis van een echtscheidingsadvocaat, een jurist of mediator wordt bij het online scheiden volledig overgenomen door de digitale informatievoorziening. Voor veel stellen is dit uitstekend toepasbaar. Het kost in de praktijk immers weinig moeite om op internet de rechtsgeldige echtscheidingsdocumenten (echtscheidingsconvenant en eventueel ouderschapsplan) te vinden. Daarnaast is het net ook een uitstekende informatiebron voor alle praktische vragen over dit onderwerp.
Kosten online scheiden
Online scheiden kan gerust gezien worden als goedkoop scheiden via internet. Door het zeer zelfstandige karakter van deze vorm wordt de rol van de juridische ondersteuning tot het minimum gereduceerd. Het aanbod van de verschillende online echtscheidingsadvocaten komen in grote lijnen met elkaar overeen. Er wordt onderscheid gemaakt in drie opties:
- Het proces volledig zelf doorlopen
- Het verstrekken van documenten en controle door de online scheidingsadvocaat
- Volledige online begeleiding in een controle in vorm van een totaalpakket
Uiteraard is er een prijsverschil te onderscheiden in deze drie mogelijkheden. Aan een uitgebreidere online begeleiding hangt uiteraard een iets duurder prijskaartje, maar is nog steeds vele malen voordeliger dan het gebruik maken van de eerder genoemde opties van persoonlijke ondersteuning. Ook de keuze voor een versnelde (online) procedure zal iets duurder uitpakken maar nog steeds een voordelig alternatief zijn.
Om een beeld te krijgen waar de scheidende partners rekening mee moeten houden met betrekking tot de kosten bij het online scheiden kan het onderstaande overzicht geraadpleegd worden. Hier zijn een aantal aansprekende aanbieders van het online scheiden in opgenomen. Onder deze aanbieders zijn ook opties te vinden voor mensen die in aanmerking komen voor gesubsidieerde rechtsbijstand.
Kosten scheiding fiscaal aftrekbaar?
Voor de volledigheid van dit artikel is het goed om te vermelden dat de kosten die gemaakt worden gedurende een echtscheidingsprocedure niet fiscaal aftrekbaar zijn. De Nederlandse wetgeving schrijft voor dat alleen de kosten die er gemaakt worden om alimentatie te krijgen, behouden of te verhogen zijn (net als betaalde partneralimentatie) aftrekbaar zijn. De scheidende partners staan dus zelf voor deze kostenpost. Het is dan ook zeker belangrijk om een goede en afgewogen beslissing te nemen bij het vraagstuk over welke procedure er gevolgd wordt om het kostenplaatje niet onnodig hoog te laten oplopen.